Ávžžuhit nannet dutkama sámi nissonolbmuid dearvvašvuođa birra

Nissonolbmuid dearvvašvuođalávdegoddi oaivvilda ahte lea unnán máhttu sámi nissonolbmuid dearvvašvuođa birra ja ahte dutkan mii lea dahkkon lea boarásnuvvamin. Dan evttohit dál nannet Sámi dearvvašvuođadutkama guovddáža.

Ann Ragnhild Broderstad.
Ann Ragnhild Broderstad. Foto: UiT/UNN
Portrettbilde av Siri, Ánte
Siri, Ánte ante.siri@uit.no Kommunikasjonsrådgiver
Publisert: 02.03.23 14:31 Oppdatert: 02.03.23 14:35
Health Indigenous people

Nissonolbmuid dearvvašvuođalávdegoddi lea odne ovdanbuktán iežas guorahallama nissonolbmuid dearvvašvuođa birra ja sohkabeali mearkkašumi dearvvašvuhtii. Lávdegoddi oaivvilda ahte lea beare unnán diehtu sámi nissonolbmuid ja nissonolbmo-dávddaid birra. Sii oaivvildit maid ahte ferte kártet movt dearvvašvuođabálvalusat geavahuvvojit ja oažžut buoret ipmárdusa ahte mii váikkuha movt sámi nissonolbmot geavahit dearvvašvuođabálvalusaid. Lávdegoddi maid čujuha ahte ferte leat ođđa dutkan mii lea vuođđun go galget dearvvašvuođabálvalusaid ráhkadit.

Ilus go ávžžuhit nannet sámi dearvvašvuođadutkama guovddáža

– Sámi dearvvašvuođadutkama guovddáš áigu rámidit lávdegotti go sii leat dahkan buori ja dárkilis barggu. Sohkabeliid dearvvašvuohta lea dehálaš og mii diehtit ahte lea stuora erehusat servvodagas, maiddai sámi servvodagas. Mii leat ilus go lávdegoddi ávžžuha nannet min guovddáža. Čohkket dieđuid ja buvttadit alladását dutkama gáibida sihke innovašuvnna ja resurssaid. Mii leat maid ilus go lávdegoddi evttoha ásahut nationála gelbbolašvuođaguovddáža bissovaš bákčasiidda ja ahte das galgá leat erenoamáš máhttu sámi nissonolbmuid birra, dadjá Ann Ragnhild Broderstad gii leat fágalaš jođiheaddji Sámi dearvvašvuođadutkama guovddážis.

Veagalváldin, boazodoallu ja historjjalaš traumat

Lávdegoddi mii otne ovdanbuvtti guorahallama lokte maid muhtin erenoamáš fáttáid mat leat unnán guorahallojuvvon. Earret eará veagalváldima birra, movt dáruiduhttin váikkuha nissonolbmuid oktavuođa dearvvašvuođabálvalusaide, ja movt sámi nissonolbmot boazodoalus vedjet. Dá leat maid fáttát mat galget čuvgejuvvot SAMINOR 3 dutkamis.

– SAMINOR 3 galgá bidjat fuomášumi daidda váilevaš dieđuide mat ain leat dearvvašvuođa ja eallindili birra eamiálbmogiid, sohkabeliid ja minoritehtaid gaskka. SAMINOR 2 iskkadeami maŋŋel leat bohcciidan eambbo gažaldagat veagalváldima birra lagas olbmuid gaskka maid mii áigut čuovvulit. Mii leat maid čađahan jearahallaniskkadeami gos máŋggas leat lokten ahte lea dárbu guorahallat movt dáruiduhttin, 2. máilmmisoahti ja eará historjjálaš traumat váikkuhit ain odne. Mis lea maid čađaheami dál jearahallamiid nissonolbmuiguin geat leat boazodoalus ja dat maid bidjá vuođu gažaldagaide maid jearrat SAMINOR 3 iskkadeamis, muitala Broderstad.


Kortnytt fra Dearvvašvuođadiehtaga fakultehta, Servodatmedisiinna instituhtta, Sámi dearvvašvuođadutkama guovddáš
Siri, Ánte ante.siri@uit.no Kommunikasjonsrådgiver